Çocuklarda Öğrenme Farklılıkları

Onun nasıl en iyi öğrenebildiğini siz bulabilirsiniz. Karakter özelliklerine göre kişiden kişiye farklılık gösteren öğrenme biçimleri birer detay gibi görünse de aslında öğrenmede büyük rol oynuyor.

 

Sadece çocuklar için değil yetişkinler için de öğrenmek hayat boyu sürüyor. Anne ve baba olarak bu öğrenme sürecinde çocuklarınıza yardımcı olmaksa en büyük göreviniz. Fakat bu noktada yapılan en büyük yanlış ailelerin çocuklarına eğitim ve öğretim sürecinde aynı metodla yaklaşması. Oysa ki her çocuğun öğrenme özellikleri aynı değil. Gerçi bebekken 5 duyuyla birden öğrenme gerçekleşiyor. Ama zaman içinde büyüdükçe kendi karakter özelliklerimize göre bu stillerden birini ya da birkaçını daha çok benimsiyoruz.

 

Öğrenme stilleri nedir?

Herkes öğrenebilir ama herkes aynı şekilde öğrenmez. Bu, çocuklarınız için de geçerli. Her çocuğa uyabilen, standart bir öğrenme stili yok. Çocuğunuzun öğrendiği yolu bulup o yönde ilerlemesini kolaylaştırmanız gerekir. Başarısı ancak bu şekilde artar. Algılaması, ilişkileri, bilişsel, duygusal ve fizyolojik yapısı onun öğrenme stilini belirler. Önemli olan en uygun şekilde öğreneceği stille öğretebilmek.

 

Her çocuk farklı öğrenir

Eğitim öğretim sürecinde çocuğunuzun öğrenme stillerinin belirlenmesi etkin öğrenmeyi sağlamamız için gerekli.

Öğrenme stillerini genel olarak 3 ana başlık altında toplarız. Bunlardan birincisi görerek öğrenme, ikincisi dokunarak, tadarak öğrenme (kinestetik) ve son olarak da duyarak öğrenmedir. Herkes bunların birkaçına sahip olabilir ama hangi öğrenme stilinin baskın olduğu kişiden kişiye değişir.

 

Görsel öğrenenlerin özellikleri

•Özel yaşamlarında genellikle düzenli ve titizdirler.

•Sözlü talimatları takip etmekte zorlanırlar.

•Harita, poster, şema, grafik gibi görsel araçlarla kolay öğrenirler ve bu araçlarla öğrendiklerini kolay hatırlarlar.

•Kurallara uymak ve disiplinli olmak en büyük özellikleridir.

•Karmaşık ve ne olacağı belli olmayan işlerde huzursuz olurlar.

•Plansızlık onlar için huzursuzluk demektir.

•Mükemmellik onlar için önemlidir.

•Hızlı konuşurlar, iyi gözlemcidirler.

•Okumaya düşkündürler.

•Okudukları ve yazdıkları metinlerde yazım, noktalama ve diğer dil bilgisi kurallarına duyarlıdırlar.

•Bir şey düşünürken gözleri yukarı doğru bakar.

 

İşitsel öğrenenlerin özellikleri

•Ses ve müziğe duyarlıdırlar.

•Sohbet etmeyi grupla çalışmayı severler.

•Genellikle ahenkli ve güzel konuşurlar.

•Daha çok konuşarak, tartışarak öğrenirler.

•Bir şey düşünürken kulak hizasına doğru bakarlar.

•Gözle okuma sırasında hiçbir şey anlamayabilirler.

•Bulundukları ortamlarda gürültüden çok rahatsız olurlar.

•Yazarken noktalama işaretleri, dil bilgisi hataları yapabilirler.

 

Dokunsal–kinestetiklerin (tadarak öğrenme) özellikleri

•Kinestetikler dünyayı adeta vücutları ile hisseder ve o dünyayı anlamak için de tüm vücutlarını kullanırlar.

•Sürekli hareketlidirler, yerlerinde duramazlar, aktif olmayı severler.

•Plan ve programdan fazla hoşlanmazlar.

•Monoton ve yavaş konuşurlar, az ve öz konuşmayı severler.

•Dokunmak onlar için en kolay iletişim kurma yoludur.

•Düşünürken aşağı doğru bakarlar, dağınıktırlar.

 

Öğrenme stillerinin önemi

Günümüzde bazı okullar öğrenme stillerinin ne kadar önemli bir konu olduğunun bilincinde. Bu okullar öğrencilerine hangi öğrenme stilinin daha baskın olduğunu ortaya çıkaran testler uyguluyor ve bunlara uygun stratejiler belirleniyor. Tabii ki bu çok etkili bir yöntem. Ama ne yazık ki birçok eğitim kurumunda uygulanamıyor. Sınıf başına düşen öğrenci sayısının fazlalığına, öğretmenlerin iş koşulları nedeniyle yaşadığı tükenmişlik eklenince sonuç; geleneksel didaktik ders anlatımı, harfi harfine not tutmak ve ‘çıt çıkarmadan’ derste oturmak oluyor. Hal böyle olunca çocuklara okulu sevdirebilmek, derse merak uyandırabilmek de zorlaşıyor. İşte bu noktada öğrenme stilleri, çocuğunuza etkin öğrenmeyi sağladığı kadar onun öğrenmekten keyif almasında da etkili. Onun öğrenmenin keyfine varmasını sağlamak en büyük hedef olarak sayabiliriz. Çünkü günümüzde eğitim sisteminin tekdüzeliği, çocuklara neden bir şeyler öğrenmeleri gerektiğini anlamalarını zorlaştırıyor. Okul için değil yaşam için öğrenmenin gerekliliğini öğretebilme de anne-babalara ve eğitimcilere düşüyor.

 

Hangi yöntemleri kullanacaksınız?

Çocuğunuzun öğrenme stilini belirlemekte en önemli etken, onu ne kadar iyi tanıdığınızdır.

Onun güçlü ve zayıf olan yönlerini, alışkanlıklarını ve eğilimlerini tanıdığınız sürece öğrenme stilini belirlemek daha kolay olur. Anne-baba olarak hangi ortam ve durumlarda daha etkili öğrendiğini gözlemlerseniz çocuğunuzu tanımak ve anlamakta önemli bir adım atmış olursunuz.

Öğrenme tarzları kişiden kişiye farklılık gösterdiğinden ebeveyn olarak sizin seçtiğiniz etkili ve verimli olan bir yöntem çocuğunuz için işlevsel olmayabilir. Demek istediğimiz kardeşler arasında bile öğrenme stilleri farklılaşabilir. Bu farklılıklara saygıyla yaklaşmanız ve olduğu gibi kabul etmeniz doğru olandır.

Öğrenme tarzı ne olursa olsun, okul öncesi dönemden itibaren çocuğunuzun problem çözme ve düşünme becerilerini desteklemeye yönelik etkinlikler, ileriki yıllardaki öğrenmeyi olumlu olarak destekler.

Okul öncesi dönemden itibaren oyun ve oyuncak seçiminde farklı becerileri destekleyen seçimler yapmak, tek bir alana yatırım yapmaktansa çocuğunuzun görsel, işitsel bedensel ve bilişsel becerilerini geliştirmesine fırsat sağlamada çok önemli. Birden fazla yöntemi bir arada kullanmak öğrenilecek bilginin kalıcılığını destekler. Aynı bilgiyi hem sözel hem görsel olarak sunarsanız çocuğunuzun daha kolay öğrenmesine yardımcı olursunuz.

Onunla birlikte oyunlar oynamak, etkinliklerde bulunmak ve onu farklı öğrenme yöntemleri ile tanıştırmak, dünyayı keşfetmesine yardımcı olur.

 

Evde öğrenmeyi kolaylaştırmak için

Okulların açılmasıyla birlikte anne-baba olarak çocuğunuzla olan ilişkinizde, okul başarısı, ödev ve öğrenme yaşantıları önemli bir çatışma alanı haline gelir. Kuşkusuz çocuğunuzun potansiyelini en üst düzeye çıkarmayı ve başarılı olmasını arzu edersiniz. Bu nedenle evdeki öğrenmeye en önemli katkınız, onun öğrenme stilini tanımasını sağlayacak ortamlar oluşturmak olacaktır.

Farklı materyallerle çalışabilmesini sağlayın. Ayrıca konuyla ilgili deneyimlerini tartışın. Ona model olmanız, öğrenmesini hem zevkli hale getirir hem de ilişkinizi olumlu yönde geliştirir.

Çocuğunuz küçük yaşlardaysa kelime oyunları, ritmik saymaya yönelik oyunlar, tekerlemeler, oyun hamuru, fasulye gibi görsel malzemeleri kullanarak etkili öğrenmesine yardımcı olun. Daha büyük yaştaki çocuklarsa harita, plan, çizim üzerinde yapılan çalışmalar ve oyunlar, strateji oyunları oynayarak, öğrenmeyi zevkli hale dönüştürebilirsiniz. Ayrıca öğrenmesi istenilen konuyla ilgili bir CD’yi izlemek ve tartışarak konunun farklı yönlerini keşfetmek etkili öğrenmede başvurabileceğiniz diğer önemli bir yoldur.

Vatan