Karanlıkta Macera: Bamsı

Görme engelliler için yapılmış, gören görmeyen herkese hitap eden Türkçe ilk ses ile oynanan oyunun kurucusu Hatice Bostancı ile çalışmaları üzerine kısa bir roportaj yaptık.

Sizi biraz tanıyabilir miyiz?

İsmim Hatice Bostancı. İmam Hatip Lisesi mezunu, bilgisayar mühendisiyim. Yedi yıldır bilişim sektöründe yazılım mühendisi olarak çalışmaktayım. Özel sektörde daha çok CRM ve web teknolojileri üzerinde çalışıyorum. Bir de özel projelerim var.

Ben de o özel projeleri soracaktım. kitapyolcu ile başlayalım isterseniz.

kitapyolcu.com tanışma noktası duraklara bırakılan kitaplar olan bir sosyal medya çalışması. Bir kullanıcı durağa kitap bırakıyor ve kitapyolcu.com'a üye olup "Kitap Durakta" diyor. Kitabı bulan kişi siteye giriş yapıp "Kitap Bende" diyor ve böylece kitap üzerinden dostluklara sebep oluyor. Tabi sadece kitap bırakma değil "Bi Kelam" adı altında paylaşımlar da yapabiliyorlar. Diğer kullanıcılar beğeni ve yorum yapabiliyorlar.

Peki bu mecburi mi? İlla sosyal medyayı kullanması gerekiyor mu? Mesela aldı kitabı okudu sonra tekrar başka bir durağa bıraktı olmaz mı?

Tabi ki olur. Ama o zaman bizim sosyal medya amacımız ortadan kalkıyor. Kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için ön ayak olmuş oluyoruz bu durumda, bu da güzel bişey. Kitabı bulanın kitapyolcu.com'u kullanmaması durumunda kayıt edilip bırakılan kitaplar kayıp kitaplar listemize giriyor. Ama biz zaten bunu göz ardı ediyoruz. Çünkü kimse manevi değeri olan kitabını durak kitaplıklarına bırakmıyor. Ben kendi kitaplarımdan yüzlerce kitap bıraktım ama yazarlardan benim adıma imzalı kitap pek bırakmadım.

Elinde fazla kitap olanlar ben bu kitaplar raflarda duracağına okunsun faydalı olsun diyenler size nasıl ulaştılar.

Sosyal medyadan ulaştılar bana. Kitapları gönderdiler ben onlar adına üyelik açıp yine onlar adına duraklara bıraktım. Özellikle Sivas, Trabzon ve Erzurum'dan bikaç koli kitap geldi. Bana yazdıkları mesaj da genel olarak şöyleydi. "İstanbul'da tutsun bu proje, buralara da gelsin en kısa zamanda"

Proje şu anda ne durumda?

Marmaray 1 yıl kadar projeye destek verdi, kitapları bırakmak istediğimiz durakları kullanmamız için. Duraklara kitaplık yaptı. Ben bu projede tek başınaydım ve uzun süre maddi destek aradım.

kitapyolcu.com'a destek arayışlarım da hala devam ediyor. Ama Marmaray kitaplıkları kaldırdı. Çünkü daha fazla hem maddi olarak, hem projenin yazılımcısı, tasarımcısı, editörü olarak tek başıma devam edemedim. Başka kamu kurumlarıyla güzel gelişmeler oldu yakın zamanda. Aynı şekilde duraklara kitaplık yapmak ve kitap takibinikitapyolcu.com üzerinden yapmak için. Ama bu sefer sponsor bulmadan bu işi askıda bırakmaya karar verdim ve sponsor arayışım devam ediyor.

Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde şehir içi yolculuklarda insanların çok vakti geçiyor. Durakta ilgi çekici bir kitap bulup yol boyu okumak gözünü cep telefonlarından kaldırmayanlar için ayağına kadar gelmiş güzel bir fırsat. Devam etmesi iyi olur.

Bu arada bir de Bamsı var. Bamsı’ nın hikayesi nedir?

Bir gün görme engeliler için dijital çözümler arayan bir etkinlikle karşılaştım. kitapyolcu.com için görme engellilere özel Braille alfabesiyle yazılmış kitapları da duraklara bırakmak istiyordum uzun zamandır. Bu nedenle etkinliğe katıldım. Onların dünyasına girdiğimde dışarıdan göründüğünden çok daha farklı yaşamlarının olduğunu gördüm ve gerçekten hissettim duygularını.

Etkinliğe gitmeden önce onlarla empati yapmak için bi süre telefonumu görme engelli moduna alıp görme engelli gibi yaşamaya başlamıştım ve çok stresli bir hayattı benim için. Ve aklıma gelen soru şuydu: "Görme engelli insanlar nasıl eğleniyorlar? Nasıl stres atıyorlar?" Cevaplar çok da fazla değildi. Sinema, yalnızca özel seslendirmeli ise onlara hitap ediyordu. Bir de müzik vardı. Yani her şey ses temalıydı dijital dünya kapsamında.

Benim Braille alfabesiyle yazılmış kitap bırakma isteğimin, çok da cazip bi fikir olmadığını, onlarla istişare ederken anladım. Çünkü Braille alfabesi ile yazılmış kitaplar normal boyutun 3-4 katına çıkması sebebiyle çok tercih edilmiyordu dışarıda okumak için, dolayısıyla sesli kitaplar tercih ediliyordu. Sesli kitapların sayısının da çok az ve olanların da çoğunun kalitesiz seslendirilmiş olduğunu gördüm.

Sesli kitap konusunu araştırırken benim kısa vadede yapabileceğim en güzel şeyin eğlendirici bir oyun olduğunu düşündüm. Çünkü Türkçe sesli oyun yoktu. Dünyada da bir elin parmağını geçmiyordu. O etkinlikte bir grup oluşturulmuştu. gruptaki arkadaşlara oyun yapma fikrimi söyledim. Onlar da fikri beğendi. Ama o gün ortaya bir oyun çıkmadı. Ben etkinlikten sonra bireysel olarak devam edip Bamsı'yı hayata geçirdim.

İsteyen herkes oyuna ulaşabilir mi?

Oyun şimdilik sadece Android için geliştirildi. Iphone uygulaması için de çalışmalarımı sürdürmekteyim.

Oyunu biraz anlatabilir misiniz?

Bir macera oyunu. Kulaklıkla oynanıyor. Tehlikeli bir ormanda büyük ödüle ulaşmaya çalışan bir kahramanımız var. Tehlikelerin yönünü kulaklığın sağ ve sol tarafından gelen sese göre algılıyor. Kahramanın adı Bamsı. Çocukken okuduğum Dede Korkut Hikayeleri'ndeki Bamsı'nın adını koydum kahramana :) Şu an İngilizce olarak seslendirilmesi çalışmam da devam ediyor. Türkiye dışında da Bamsı adıyla yayınlayıp Türk Edebiyatı'nın tanıtımına küçük de olsa katkım olsun niyetindeyim.

Oyunun iki versiyonu var. Çocuklar için ayrı yetiştinler için ayrı. Neden böyle bir şeye gerek duydunuz?

Oyunu test aşamasında, 5 ve 10 yaşlarındaki 2 çocuğa oynattığımda, oyundaki cadı ve canavar seslerini duyan 5 yaşındaki çocuk ağladı, 10 yaşındaki ise elinden telefonu fırlattı. Böylece bi de çocuk versiyonu yapmanın şart olduğunu gördüm :)

Yetişkinler için “Bamsı” çocuklar için, cadı, canavar sesleri ve öldürme teması çıkarılmış "Bamsı Çocuk" da Android Market'de çocuklar için hazır beklemekte.

Bilmeyenler için basit şekilde oyunu nasıl indireceklerini tarif edebilir misiniz?

Android telefon ve tablet kullanıcıları telefonlarında kayıtlı olan Play Store'u açıp arama kutusuna "Bamsı" yazarak aratıp Bamsı oyununu görebilirler. Kurmak için ekrandaki Yükle butonuna basmak yeterlidir. Hiç bir özel izin gerektirmeyen güvenli bir oyundur.

Görme engelliler için daha önce yapılmış başka oyunlar var mı?

Hayır yok. Bamsı ilk Türkçe görme engelli oyunu.

Ben bu oyunun görenler için de faydalı bir oyun olacağını düşünüyorum. Çünkü oyunu görmediğiniz için oynamak için bütün dikkatinizi seslere vermek zorundasınız. Bu da dikkat toplamak için iyi bir yol diye düşünüyorum. Siz ne dersiniz?

Evet, ben bu amaçla başlamadım ama görenler için de keyifli ve dikkat artırıcı bir oyun oldu. Çünkü bizim görme engelli arkadaşlar kadar ses, yön duygumuz gelişmediği için dikkatimizi vermezsek büyük ödüle ulaşamıyoruz zaten. Dikkat toplamak, hafıza geliştirmek için ya da Alzheimer gibi hastalıklarla karşılaşmamak için farklı deneyimler yaşanması, dikkat konsantrasyon artırıcı aktivitelerle ilgilenilmesi tavsiye edilir. Oyunun geliştirilmesi devam ediyor ama bu haliyle de gayet kullanışlı bir dikkat artırıcı oyun olabilir.

Çocuklar için dini oyunlar var mı? Güzel ahlakı ve dinin esaslarını öğretmek için oyunlar yapılabilir mi? Böyle bir oyun yapmayı düşünür müsünüz?

Aslında bu benim de uzun zamandır aklımda. Mobil marketlerde, oyun sitelerinde dini oyunlar var. Ama ya "dini bilgi yarışması" adı altında, ya da direk "abdest namaz öğreniyorum " adlarında. Ben daha farklı bişeyler yapmak istiyorum. Dini bir macera oyunu ya da mesaj veren ama bunu çok da belli etmeyen tarzda oyunlar. Yabancıların dijital eğlence mecrasında başarılı olmalarının en büyük sebeplerinden biri alttan subliminal mesaj verip görünürde ise tamamen eğlence odaklı işler yapmaları.

Bir sponsor bulursam hayata geçireceğim inşallah. Oyun olayı biraz zahmetli bir sektör bir mühendis için. Çünkü ben oyunda hem seslendirme yaptım hem oyun senaryosu yazdım, yeni senaryolarımız da var. Bu da tek başına bi kişiyi çok yoruyor. Maddi ve zihinsel yorgunluk açısından. Bamsı oyunu hem reklamsız hem ücretsiz. Cidden beni bayağı yordu ama insanlardan olumlu dönüşler almak mutlu ediyor tabi.

Görme engelliler için yaptıklarınız Bamsı ile sınırlı kalmadı. Görme engelli okuyucularımız çocukaile sitemizin mobil versiyonunu istiyorlardı. Çocukaile’nin mobil versiyonunu yaparak onlara bir katkı da buradan yapmış oldunuz bunun için okuyucularımız adına ben teşekkür ediyorum. Çocukaile’deki son düzenlemeler için de ayrıca teşekkür ederiz. İnternet sitesi isteyen okuyucularımız size nasıl ulaşabilir?

Ben teşekkür ederim :)

bostanci.hatice@gmail.com adresinden bana ulaşabilirler.