Evde Engelli Var...

Uzun zaman oldu yazmayalı ve bir yerden başlayıp yazının devamlı ve kısa, kısa engellilerin nerede ve nasıl zorluklar çektiğini anlatmaya karar verdim. İlk adımı da “Evde Engelli Var” yazımla başlamak istedim.

Evde engelli olması ne anlama geliyor ilk önce oradan başlayalım konuya istedim. Evdeki yaşayanların yaşantısı değişir. Evdeki eşyalar farklı olur, yerleri farklı, ailenin bireylerin düşünce ve hareketleri farklı olur. Kendimden örnek vereyim, ben evimde rahat edeyim diye bazen eşyaların yerleri değişir, benim kullandığım eşyaların yerleri farklı ve ulaşabileceğim yerlerde olur mutlaka. Aslında engelliler kendi hayatlarını kendileri kolaylaştırmak zorunda, çünkü kimseye muhtaç olmadan hayatlarını idame ettirmek zorundalar, elbette yapabildiklerimiz şeylerden sorumluyuz.

Engelliyim evet ama örneğin düğme iliklemek çok zor oluyor ve ben gömlek alırken çıtçıtlı alıyorum. Tek başıma giyinip çıkmak için, pantolon alırken mesela rahat, bol seçiyorum, sadece elbise için değil verdiğim örnekler. Tek başıma kaldığımda çay demliyorum ve bardağa döküp o bardağı odaya getirmem gerek bunu da kapaklı bardaklarım ile hallediyorum. Çayı bardağa döküp, kapağını kapatıp odama çok rahat getirebiliyorum.

Peki sizler ne yapabilirsiniz bizler için onları kısaca anlatmak istiyorum. Sakın yanlış anlamayın sizlere akıl vermek haddime değil ama herkes engellilere yardım etmek istiyor evine geldiği zaman hele ki ilk defa geliyorsa ne yapacağınızı şaşırabilirsiniz. Misafir geliyor ve engelli, ev sahibi olarak rahat ettirmek istemeniz en doğal hakkınız ama rahat ettireyim derken, doğru yapıyorum diye düşünürken, yanlış yaptığınız şeyler olabilir.

Hadi gelin spastik engelli bireyin evinize geldiğini düşünelim beraber. Kapıya kadar geldi ve içeri girdi, elbette beraber geldiği kişiler yardım edeceklerdir ama sizlerde insani bir tepki verip yardım etmek isteyebilirsiniz, bu doğal bir tepki. Ama bunu yaparken onunla beraber gelenlerin ona nasıl davrandığını hızlı bir şekilde iyi analiz etmeniz gerekir ve ona göre davranışlarını kontrol etmeniz en doğrusu.

Spastik engellilik kas hastalığı diye de tanımlayabiliriz. Ev sahibi olarak gergin olmamanız gerekir sadece ailesiyle muhatap olmayın. Yani anlatmak istediğim şey, engelli kişi hakkında ailesiyle değil, kendisiyle diyalog kurun, çok yapılan en üzücü hatalardan bir tanesidir bu.

Sohbete başlanıldığı zaman ailesi ile değil (örnek vereyim kendimden) direk benimle muhatap olun. Yani benimle konuşun, konuşmamı anlamadıysanız sakın anlamış numarası yapmayın. (kırmamak amaçlı yaptığınızı biliyorum ama yapmayın) Tekrar, tekrar söyletin ve anlayın. Aman yorulmasın, aman üzmeyelim, aman kırmayalım demeyin, siz onu yaptığınız zaman emin olun kırıyorsunuz, üzüyorsunuz ve sizin anlamadığınız anlıyorum.

Sohbet etmekten korkmayın, konuşun, dinleyin, konuşma güçlüğü çeksem de sabırla dinleyin, beni tabiri caizse adam yerine koyun. Çocuklarınız varsa ufak ve bırakın benimle konuşsun, dokunsun, gülsün, alay etsin, çocuk onlar masumlar, içlerinde kötülük yok, bırakın istediği gibi davransın. Çünkü engelleri yıkmanın en kolay yoludur o diyalog, ama yapma, etme, gel buraya gibi cümlelerden sakının.

Benimle ilgili konuşmak istiyorsanız benimle konuşun, ailem ile değil kesinlikle çünkü bende bir bireyim ve bende konuşma sıkıntım olsa da size cevap verebilirim. İkram yapmak istediğiniz zaman bana sorun lütfen, nasıl rahat edersin diye, aileme değil. Ben söyleyeyim size nasıl rahat edeceğimi, benim adıma kimse karar vermesin bu ailem dahi olsa.

Mesela küçük bir şey anlatayım. Ben bir misafirliğe gittiğim de önüme sehpa gelir, arkasından tabak konulur, çay ve kamış gelir, beni tanıyan kişilerin evine gittiğim de. Ama ilk defa gittiğim bir yerse etrafımdaki tanıdıklarım bana bakıp, "yardım ister misin veya bir şey ister misin?" Gibi kırmadan sorarlar ve benim cevabımı beklerler. Çok iyi tanıyan kişiler ise böreklerim kesilmiş gelir önüme, tatlım dilimlenmiştir. (sadece örnek verdim)

Kısacası benim de bir birey olduğum ve kararlarımı kendim vermemi istediğimi düşünmeniz gerekir. Sakin davranın, gerilmeyin, normal bir misafir olarak görün, benim hakkım da konuşmayın çünkü sizi duyuyorum ve anlayabiliyorum, aile bireyleriniz de rahat olursa her şey çok iyi olur.

Bu yazılarımın devamı gelecek inşallah. Kısım kısım sizleri sıkmadan engelliler her yerde karşınızda olacak şekilde nasıl davranmanız gerektiğini elimden geldiğince anlatmaya çalışacağım.

Eğer soru ve merak edilen bir şey olursa cevaplamaktan onur duyarım adresimi vereyim oradan bana yazın inşallah. @hkucuk81