Ömür Boyu Nafaka Derdi

Aile mahkemesi, çalışmayan ve ailesi ile yaşayan genç eski eşi için 550 lira yoksulluk nafakası ödemesine hükmetmiş. Nafakayı da ödüyor ama isyan ettiğini belirterek, şu soruyu soruyor:
“Ben bir ömür boyu niye yoksulluk nafakası ödeyecekmişim, neden? Karım yoksul değil ki? Çalışabilir ama çalışmıyor. Ödemezsem hapis cezası olduğu doğru mu?”
M.T.’yi isyan ettiren, Medeni Kanun’un 175. maddesindeki, “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan malî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir” düzenlemesi hep tartışılıyor. Anayasa Mahkemesi(AYM) “süresiz nafaka” düzenlemesini bir kez reddetti bu nedenle 10 yıl süreyle iptal edilmesi mümkün değil.

MAĞDUR BABALAR DÜZENLEME İSTİYOR

“Mağdur Babalar” adıyla örgütlenen “süresiz nafaka mağduruyuz” diye bayrak açan M.T. gibi boşanmış erkekler ise bu konuda Meclis’ten adil ve hakkaniyete uygun bir düzenleme istediklerini belirtiyorlar. O babalardan mail yağdığı gibi biri de beni telefonla aradı ve “4,5 ay evli kaldım 5 yıldır nafaka ödüyorum. Kaç sene evli kalındıysa o kadar sene nafaka verilsin. Kanun böyle değiştirilsin. Daha adil olmaz mı?” diye sordu.

1 GÜN EVLİ KAL ÖMÜR BOYU NAFAKA VER

TBMM Aile Bütünlüğünü Olumsuz Etkileyen Olayları Araştırma Komisyonu’nda 3 Mart 2016’da konuşan boşanma davalarının temyiz incelemesini yapan Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Ömer Uğur Gençcan’ın M.T’nin isyanına da hak veren şu tespiti ile başlayalım:
“Düşünebiliyor musunuz, bir kadın boşanıyor, boşanan kadın oluyor, bir saat evli kalan var, bir gün evli kalan var. Bir gün evli kal, bir ömür boyu nafaka ver, insanın fıtratına ters bir şey, olacak şey değil yani. Bir gün evli kalıyorsun, bir ömür boyu nafaka veriyorsun...”
Komisyon başkanı da devreye girip şöyle diyor:
“Tutanaklara geçmesi için söylüyorum: Hâkime hanımların daha önce verdikleri örneklerde, kâğıt üzerinde evlilik, fiilî evliliğin gerçekleşmediği bir durumda bile yoksulluk nafakası bağlanan dosyalarımız var dediler.”

ZATEN SAÇINI SÜPÜRGE EDEN YOK

Genççan’ın öteki değerlendirmeleri de bakın özetle şöyle:
“Boşanma hâlinde bir yoksulluk nafakası veriliyor. Şimdi, boşanma sonucunda alabileceğiniz akçeli sonuçlar var. Ya, boşanmanın bir felsefesi var, bir hukuku var, mantığı var. Şimdi, kanun koyucu diyor ki: ‘Eşit kusur hâllerinde ben sana bir ömür boyu yoksulluk nafakası verebilirim.’ Bunu Meclis dedi, eskiden bu bir yıldı. Neden bunu ömür boyuna çeviriyorsunuz? Şimdi, bana anlatılan örneklerde, efendim, “Yıllarını verdi vesaire, kadına yazık değil mi?” mantığıyla konu getiriliyor. Oysa bizim altmış yaş üstü boşanmalarımız çok azdır. Bizim önemli, ezici çoğunluğumuz gençlerin boşanmasıdır. Yani o türden insan zaten yoktur, zaten saçını süpürge eden de kalmamıştır.

EŞİT KUSURU AZ KUSURA ÇEVİRİN

Mesela, boşandığınız eşinizden maddi tazminat, manevi tazminat alabilmeniz için az kusurlu olmanız gerekiyor. Şimdi, bunu düzenleyen Meclis, ‘tazminat alacaksan bari az kusurlu ol ki istemeye yüzün olsun’ felsefe bu. Yoksulluğa gelince ondan vazgeçmiş; yok, eşit kusurda da veririz bunu. Sen tokat attın, ben attım. Ya, ben bir hata yaptım, sen de aynısı yaptın, ona rağmen eşit kusur, bir ömür boyu nafaka veriyoruz. Hiç olmazsa tazminatlarda olduğu gibi onu az kusurluya çevirin, değil mi? Adam desin ki: ‘Ya, ben veriyorum ama ondan bir kusurum fazla.’

SINIR KOYUN NAFAKA SÜRELİ OLSUN

Önerim şudur: Yoksulluk nafakası illa ki vereceğiz derseniz.Ki bana göre verilmelidir çünkü her yeri terk ederken bile bir makul süre olmalı, yani evliliğin de bir hatırı var, onuru var, insanın bir gururu var ama bu bir ömür boyu olmaz ki ya. Boşanıyorsunuz, kadının adını bile unutuyorsunuz. Araya iki evlilik giriyor, üç önceki eşiniz size dava açıyor; adını unutmuşsunuz, yüzünü unutmuşsunuz. Her ay bir de artan miktarlarda ona ödüyorsunuz otomatik Devlet ne yapmış? İşin kolayı bulmuş, ihaleyle kocaya o işi yıkmış. Öyle yani işin sonucu bu. Süreli olsun, deyin ki: “Bir yıl, en çok beş yıl.” Size öneri diye söylüyorum. Hâkim onu takdir etsin. Beş yıl az derseniz on deyin ama bir sınır koyun. Adam bilsin ki ben bundan günün birinde kurtulacağım. Bir ömür boyu zaten insanın ruh sağlığını da bozar.”

NAFAKA ÖDEMEMEYE HAPİS CEZASI VAR

M.T.’nin “Nafakayı ödemezsem hapis cezası olduğu doğru mu?” sorusunun yanıtı da “evet”. Nafaka ödememe cezası İcra İflas Kanunu içerisinde yer alıyor. Nafaka ödememe suçunun cezası 3 aylık bir “tazyik hapsi.” Eski eşiniz icra mahkemesine yapacağı başvuru üzerine nafaka ödemediğiniz için 3 aya kadar hapis cezasına mahkum edilebilirsiniz. Bu ceza nafaka ödemesi gereken kişinin nafakasını yatırması ile birlikte ortadan kalkar. Ancak, nafaka ödememe cezası ile hapse giren kişi bu cezayı çekmesinin ardından yine borcunu ödemekle yükümlüdür. Haberiniz olsun...

Oya Armutçu/ Hürriyet Gazetesi