Saçlarım Neden Dökülüyor?

Saç kadınlar ve erkekler için güzellik ve estetiğin önemli bir unsurudur. Bu güzelliği desteklemek adına henüz genç yaşlarda hayatımıza türlü kimyasal maddeleri buyur eder, ilerleyen zamanda dökülen saç tellerinin sayısı artınca da derdimize derman aramaya koyuluruz. Elbette saç dökülmesi, yalnızca kimyasal madde kullanımıyla ilgili değil. Kimi zaman doğal bir süreçte kimi zaman da bir hastalık nedeniyle saçlarımız dökülür. Peki saçlarımız neden dökülür? Dökülmelerin önüne nasıl geçebiliriz? Saçınızla ilgili benzer sorularınız varsa cevabını bu yazıda bulabilirsiniz.

SAÇLARIM NEDEN DÖKÜLÜYOR?

Saç dökülmesinin birçok çeşidi var. İz bırakan-iz bırakmayan ve bölgesel-genel saç dökülmesi şeklinde iki ana başlığa ayrılıyor dökülmeler. Genel ve iz bırakmayan saç dökülmesi tipinde; günlük 100 telden fazla saç dökülmesi hastalık olarak kabul edilebilir. Saç dökülmelerine neden olabilecek bazı durumları şöyle sıralayabiliriz:

Erkek Tipi Saç Dökülmesi (androgenetik alopesi): Androgenetik alopesi erkeklik hormonu olan androjenler tarafından etkilenen, genetik olarak yatkın olan kişilerde genellikle ergenlik sonrası dönemde; erkekte 20’li-30’lu yaşlarda, kadında ise 40’lı yaşlarda ortaya çıkan bir dökülme şekli. Erkeklerde hastalık olarak kabul edilmese de kadında bu tip saç dökülmesi genetik olabileceği gibi hormonal bozuklukların habercisi olabilir.

Doğum: Hamilelikte saç dökülmesi normalden az seyreder. Fakat doğum sonrası saç kılları dinlenme evresine geçer ve yoğun dökülme başlar. Bu süreç 6 aya kadar devam edebilir.

Yüksek Ateş, Ağır Grip: Bu dönemlerde hastalarda yoğun şekilde saç dökülmesi görülebilir. Ancak 3-4 hafta sonra dökülmeler kendiliğinden normale döner.

Psikolojik Sebepler: Saçın çekilerek koparılması (trikotillomani) ya da ani bir kayıp, büyük üzüntü gibi sebeplere bağlı olarak yaşanan aşırı stres durumlarında saç dökülmesi görülebilir.

Bazı Hastalıklar: Diyabet, lupus, kanser, tiroid bezi gibi hastalıklar ve bazı kronik hastalıklar da saç dökülmesine yol açabilir.

Beslenme Bozuklukları: B12 vitamini eksikliği, demir, çinko eksikliği ve bilinçsiz yapılan ağır diyetler saç dökülmesinin nedenleri arasındadır.

Bazı İlaçlar: Gut, artrit, depresyon, kalp hastalıkları ya da tansiyon için kullanılan bazı ilaçlar ve yüksek doz A vitamini alımı da geçici saç dökülmesine sebep olabilir.

Kanser Tedavisi: Kanser hastalarında kemoterapi tedavisi için kullanılan bir çok ilaç da saç dökülmesine yol açar. Fakat tedavi bitiminden bir süre sonra hastalar saçlarına yeniden kavuşabilir.

Bilinçsiz Kozmetik Kullanımı: Saçı düzenli tutmak ve görünümünü güzelleştirmek amacıyla kullanılan kimyasal ve kozmetik ürünler doğru ve bilinçli kullanılmadıkları takdirde geçici ya da kalıcı hasarlara sebep olabiliyor. Kimi zaman da kimyasal maddelerin içindeki etken maddeler ya da ürünün kullanıldığı saçın yapısı ve kalitesi saçların yıpranmasına ve aşırı dökülmesine davetiye çıkarabiliyor. Bunların dışında halk arasında “saçkıran” olarak bilinen allopesi areata hastalığı, saçlı deride mantar gibi saç ve deri hastalıklarına neden olarak saç dökülmesine yol açabilir.

DÖKÜLMEYİ ENGELLEMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?

Sağlıklı, dengeli ve düzenli beslenilmesi gerekiyor. Beslenme bozukluklarına bağlı dökülmelerde B12 vitamini demir ve çinko eksikliği saç bozukluklarına ve dökülmelere neden olacağı için bu vitaminlerce zengin gıdalarla beslenilmeli. Fiziksel travmalardan korunmalı yani kozmetik olarak saça uygulanan kimyasal zarar verici maddeler kullanılmamalı, fön gibi yıpratıcı uygulamalar yapılmamalı, şampuan gibi temizleyici maddeler saça uygun ve dikkatli seçilmeli. Saç dökülmesine neden olabilecek hastalıkların erken teşhis ve tedavisi, kronik hastalıkların kontrol altında tutulması saç dökülmesini engelleyebilir.

SAÇ DÖKÜLMESİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Saç dökülmesi sorunu yaşayan hastaya dermatoloji uzmanlarınca gerekli muayene, tahlil ve tetkikler yapılır. Saç dökülmesinin sebepleri tespit edilerek uzman tarafından hastalığa yönelik tedavi verilir. Dökülmenin sebeplerine göre her hastaya ayrı ayrı, kişiye özel tedaviler uygulanır.

DOĞAL YOLLARLA BAKIMIN SAÇA FAYDASI VAR MI?

Birçok şifalı bitki eskiden beri birçok hastalıkta tedavi amaçlı kullanılmakta. Ancak son dönemlerdeki bilinçsiz kullanımlardan dolayı doktora danışılarak yapılması gerekir. Örneğin bademyağı, zeytinyağı, sarımsak, yumurta, limon gibi doğal maddeler saç dökülmelerinin nedenlerine göre maske şeklinde hazırlanıp kullanılabilir. Bu uygulamaların saçtaki hastalığı tedavi etmek amaçlı değil tedaviye yardımcı olarak ya da sağlıklı saçların bakımını yapmak amacıyla kullanılacağı unutulmamalı.

SAÇLARIM SAĞLIKLI MI?

Saç kalıtsal ve çevresel faktörlerden etkilendiği için rengi, kalınlığı ve şekli genetik olarak kişiden kişiye değişir. Sağlıklı bir saç bir süre uzar sonra uzaması durur ve dökülür. Bir süre geçtikten sonra yeniden yapılır. Büyümekte olan bir kıl, bilinmeyen bir uyarı ile büyümesini durdurur. Büyümenin durması ile gelişen bu süreye ara evre (katagen) denir. Bu evreden sonra istirahat dönemi (telogen evre) söz konusudur. Bu evre ortalama 2-4 ay sürer ve sonunda yeni kıl yapımı başlarken telogen kıl atılır (saç dökülür). Kılın tekrar oluşma ve büyüme dönemine girmesi “anagen” evredir. Olgunluk evresinin başlangıcı kılın deri yüzeyinden görünmeye başlamasıyla belirlenir. Katagen evreye girene kadar devam eden bu süre büyük kişisel farklılıklar ile yaklaşık 2-5 yıl kadardır. Saçın büyüme hızı yaklaşık 3 günde 1 mm civarıdır. Saç rengi genetik kontrollüdür ve saçın kalınlığı ile melanin denilen renk pigmentinin nicelik ve niteliğine bağlıdır. Normal bir kişide 100.000 kadar saç teli olduğu kabul edilmektedir ve dökülen saç sayısı günde yaklaşık 100 adettir.

Semerkad Aile Dergisi