Tırnak Yemek Ebeveyne Tepki midir?

Bir gün bir öğrenci velisi, kızı Elif’in tırnaklarını yemesi konusunda benimle görüşmek istediğini ve bu konuda yardıma ihtiyacı olduğunu söyledi.
Öğrenci velisi, kızı Elif’in önceleri kaşlarını yolduğunu kendisinin kızması sonucu kaşlarını yolmayı bırakıp tırnak yemeye başladığını söyledi. Öğrenci velisi kızının tırnak yemesini bırakması için tırnaklarına acı oje, tırnaklarının kayganlaşıp yememesi için zeytinyağı sürdüğünü, eline eldiven giydirmesine rağmen eldiveni de yediğini söyledi.
Veliye çocukla görüştükten sonra kendisine yardım edebileceğimizi ve yarın tekrar gelmesi gerektiğini söyledim.
Elif’in arkadaşları, öğretmeni ve kendisiyle yaptığım görüşmeler sonucunda çocuğun sınıfta efendi, çalışkan ve etkinliklere katılmada gayretli bir öğrenci olmakla beraber arkadaşlarıyla problem yaşadığı anlaşıldı.
Çocuğun arkadaşları ise Elif’in oyunun kurallarına uymak istemediğini, oyunbozanlık yaptığını ve çabuk küstüğünü söylediler.
Çocuğun ben merkezli yetiştirilmesine bağlı olarak toplum kurallarına uymaması arkadaşları tarafından dışlanmasına neden olmuştur. Bu da çocukta bir iç gerilim oluşturmuş bu gerilim kaş yolma ile kendini gösterirken ailenin tepkisine bağlı olarak tırnak yemeye doğru kaymıştır.
Öğrenci velisiyle yapılan görüşmede ise ailenin, çocuğun yeteneklerinin üstünde bir beklenti içinde olduğu, her dediği alınan el bebek gül bebek bir şekilde yetiştirilmiş olduğu anlaşıldı.
Tırnak yeme; çocuğun ruhsal gerilimlerini ve sıkıntılarını atamadığı durumlarda bunu kendine yöneltmesidir. Tırnak yeme sinirli, içine kapanık, ilgisiz ve sevgisiz büyüyen çocuklarda daha fazla görülmektedir.
Tırnak yeme, erken çocukluk döneminde görülmekle beraber daha çok ergenlik döneminde görülmektedir. Kız çocuklarında erkek çocuklarına nazaran daha fazla görülmektedir.
Çocukların tırnak yemesi; sıkıntı, stres, korku, baskı, gerginlik, heyecan gibi duygusal çatışmalardan kaynaklandığı gibi taklit yoluyla da bunu öğrenebilmektedirler.
Çocukların tırnak yeme davranışı, bazı durumlarda anne babaya karşı bir tepki olarak da yorumlanmaktadır. Anne babalarının kendilerinden esirgedikleri ilgi ve sevgilerini çocuklar tırnaklarına yöneltirler. Çocukların tırnağını ısırıp koparması anne babasından ilgi ve sevgiyi zorla alma olarak yorumlanırken; ısırdığı tırnağı tükürmesi de anne babasının bu şekildeki ilgi ve sevgisine ihtiyacını olmadığının göstergesi olarak da yorumlanmaktadır.
Ergenlik dönemi öncesi çocukların tırnak yemesine; korku, stres, heyecan ve iç gerilim gibi nedenler gösterilirken; ergenlikte bunlara ilaveten çocuğun ailesi ve sosyal çevresi tarafından davranışlarının onay görmemesine de bağlanmaktadır.
Çocuklarda genelde el tırnaklarını yeme davranışı görülürken; ayak tırnaklarının ısırılması ve yenmesi sadece kız çocuklarında görülmektedir.
Çocukların En Çok Tırnak Yediği Durumlar
1. Üzüntü ve sıkıntı durumlarında,
2. Stresli ve kaygılı durumlarda,
3. Heyecanlandıklarında,
4. Öfkelendiklerinde,
5. Korktuklarında,
6. Kendilerini güvensiz hissettiklerinde,
7. Kendini ifade etmekte sıkıntı çektiklerinde,
8. İstemedikleri ortamlarda bulunmak zorunda kaldıkları zamanlarda çocuklarda daha fazla tırnak yeme davranışı görülmektedir.
Tırnak Yeme Nedenleri?
Çocuklarda tırnak yeme, çocuktan çocuğa değişmesine rağmen genel nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
1. Çocukların içinde bulunduğu ortamlardan hoşnut olmamaları,
2. Çocukların ailesinden ya da arkadaş çevresinden tırnak yiyen birilerini model almaları,
3. Çocukların tepkilerini dışa vuramamaları,
4. Çocukların baskı altına aldığı ruhi gerilimi hafifletmek istemeleri,
5. Çocukların anne babaları tarafından sürekli azarlanmaları, eleştirilmeleri ve aşağılanmaları,
6. Çocukların benlik saygılarının düşük olması ve çocukların kendilerini yetersiz hissetmeleri,
7. Çocukların korku ve heyecanları,
8. Çocukların kendilerini yalnız hissetmeleri,
9. Çocukların kendilerini ifade etmekte zorlanmaları,
10. Çocukların istek ve arzularına anne babaların duyarsız kalmaları,
11. Çocukların kardeş doğumu, ayrılık, ölüm ve boşanma gibi olaylar yaşamaları,
12. Anne baba kavgaları, aile içi iletişimsizlik ve kıyaslamalar,
13. Anne babaların çocuklarına karşı ilgisiz ve sevgisiz olmaları gibi nedenleri sayabiliriz.
Tırnak Yiyen Çocuklar için Yapılması Gerekenler
1. Çocukların tırnak yeme davranışından önce çocuğun tırnak yeme nedenleri üzerinde durulmalı ve ona göre hareket edilmeli.
2. Çocukların 3- 4 yaşlarına kadarki tırnak yeme davranışları görmezlikten gelinmeli.
3. Çocukla olumlu bir iletişime geçilerek, çocuğun tırnak yeme davranışı ile ilgili olan duyguları hakkında bilgi sahibi olunmalı.
4. Anne babalar tırnak yeme konusunda çocukla konuşurken ben dili kullanarak, tırnak yeme davranışı hakkında kendi duygularını çocukla paylaşmalı.
1. Çocukların ruhu okşanarak tırnak yemenin ne kadar olumsuz bir davranış olduğu anlatılmalı.
2. Tırnak yemenin sağlık açısından ne gibi zararları olduğu çocukla tartışılmalı.
3. Çocukların kendilerine güvensizliğine neden olacak söz ve davranışlardan uzak durulmalı.
4. Çocukların tırnak yeme davranışlarından dolayı onlara olumsuz tavırlar takınmamalı.
5. Çocukları tırnak yemeyi bırakmaları için ceza ve korkutma gibi zorlayıcı yöntemlerden uzak durulmalı.
6. Çocuklar, tırnak yemesine neden olabilecek kaygılı ortamlardan uzak tutulmalı.
7. Çocukların ruhi gerilime ve tırnak yemeye neden olacak korkulu ve heyecanlı film seyretmelerine izin verilmemeli.
8. Çocuklara tırnak yerken olumsuz bir şey söylemek yerine çocukların ilgileri başka yönlere çekilmeli.
9. Çocukların olumsuz davranışı bırakma adına tırnaklar derinden kesilebileceği gibi kendilerine güvenlerini geliştirme açısından uzatılması da desteklenmeli.
10. Çocuklara tırnaklarının bakımı öğretebileceği gibi özellikle kız çocuklarına manikür ve pedikür türü malzemeler alınarak tırnak yemeyi bırakma adına gerekli destek verilmeli.
11. Çocukların tırnak yemesi yatakta devam ettiği takdirde uyarıcı anlamda eldivenler giydirilmeli.
12. Çocuğun gergin ve heyecanlı olduğu zamanlarda eli ve ağzının boş olması tırnak yemesine neden olabilmektedir. Bu durumlarda çocukların elini ağzına götürmemesi için eline kalem gibi şeyler verilebileceği gibi ağzına da şeker, sakız, çekirdek gibi şeyler verilmeli.
13. Çocuğun tırnak yeme alışkanlığını bırakması konusunda gereken her türlü destek ve işbirliği yapılmalı.
Sonuç olarak tırnak yeme davranışı çocuklarda görülebilen olumsuz bir davranıştır. Daha çok ergenlikte görülmekle beraber her yaştaki çocukta görülebilmektedir. Çocuklardaki tırnak yeme davranışının geçici olduğu bilinerek tüm olumsuz davranışlarda olduğu gibi bunun da nedenleri üzerinde durulması, onları ortadan kaldırmanın en doğru ve en kalıcı bir çözüm olduğu akıldan çıkarılmamalıdır.