Yetişkinlere Kitap Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?

Kendini tanıt dediklerinde; “ Çocukları, kitapları bir de insan hikayelerini çok severim derim. Kitabım da bu sevginin tezahürü; çocukların, kitapların ve hikayelerin bendeki izdüşümlerini anlatan…

Bu sebeple insan ve kitap gerçeğine uzun zamandır kafa yormaya çalışan biriyim. Anne- babaların “ Çocuğuma nasıl kitap okuma alışkanlığı kazandırmalıyım?” sorusunu sormayı bırakmadan kitapla ilişkilerine dair bir gelişme gösteremeyeceğine inanıyorum.

Çocukken okuduğum “ Kitap en iyi arkadaş” cümlesini hatırlıyorum zaman zaman. Kitaplarla arası iyi olmayan bir çocuk için, sevimsiz bir cümleydi. Büyüklerin çocukları kitap okusun diye uydurduğu bir cümle olduğuna inanıyordum. Doğum günlerimde hediye gelen kitaplar, hiç de yeni bir arkadaş kazanmışım duygusu oluşturmazdı çünkü ben de. Ta ki ortaokula kadar. Romanlar ile başlayan arkadaşlığımın, bu zamana gelen sürecinde, kitaplar hem yol arkadaşım, hem öğretmenim, hem dostum hem de vazgeçilmezim oldu. Herkesin kitapla tanışma öyküsü vardır muhakkak. Uzak kalma öyküsü olduğu gibi…

Peki neden “ Çocuklarımıza kitap okuma alışkanlığını nasıl kazandırmalıyız?” sorusunun masumiyetine inanmıyorum? Çünkü tıpkı Ramazan’da sorulan “Oruçluyken, sakız çiğneyebilir miyiz?” sorusu gibi bir etki oluşturduğunu düşünüyorum uzmanların zihninde. Bin kez cevaplansa da, söylense de yine karşılaşılacak bir soruya dönüştü bu soru? Gerçekten bunu soran anne ve babalar uzmanların, “ Aileler okumazsa çocuklar okumaz” cevabını vermeyeceğini mi düşünüyorlar? Ya da aslında bu soru “Vereceğin cevap benim kitaplarla aramı düzeltecek bir cevap olacak “ demeye mi çalışıyor ebeveynler? Zira kendinde olmayanı çocuğa aktarması zor ebeveynlerin. Bu sorunun arkasındaki, niyeti mi okuyamıyor aslında uzmanlar?

Uzun zamandır çocukların değil, yetişkinlerin kitaplarla nasıl buluşacağını dair düşünmenin çok daha mantıklı olacağına inanıyorum . Çünkü “ Kitap okurken midem bulanıyor, asla okuyamıyorum, sevmiyorum, vaktim olmuyor.” Cümlelerini o kadar çok duyar oldum ki, zaten okuyan çocuklara haksızlık edildiğini düşünüyorum. Doğru soruyu soramadığımız için, doğru cevabı da bulamıyoruz dolayısıyla. Hatta klasik cevaplardan yorulmuş uzmanlar da buna kafa yormalı diye düşünüyorum.

Yetişkinlerle yaptığım sohbetlerde kitapla arasına girenin, aslında çocukken oluşan önyargılar olduğunu fark ediyorum. Kafası almıyor, midesi bulanıyor ve hemen sıkılıyor çünkü, zihninde kitaba dair algısı olumsuz. Anne, baba ve öğretmenin zorla yaptırdığı, “ güzel bir şeyse niye kendisi yapmıyor?” sorusunu sordurtan bir sevimsizlikte kitaplar insanların zihninde. Bu yüzden, ancak kendi tercihleriyle yöneldikten sonra araları iyi olmaya başlıyor pek çok kişinin kitaplarla. Sadece kendisi de okuyarak değil ( Zira ben de babası çok okuyan bir çocuğum) çocuğun kitap algısını kirletmeyecek bir algıyla yönetmeliler çocuk ve kitap ilişkisini.

Dolayısıyla bizim de böyle bir ilişki ağı ile kitapla aramızda bir mesafe olabilir. Ben çocuk eğitimi, evlilik, makale kitapları okuyamayan yetişkinlere çocuk edebiyatı kitapları okumalarını öneriyorum. Çünkü, kitaba dair olumsuz yargının oluştuğu yerden başlamak, bu zamana taşıyacak ebeveynleri.

Bu konudaki diğer önerim; sıkıldığımız kitapları okumayı bırakmak. Neyi, hangi tarzı sevdiğimizi bulana kadar devam ederek yol almak. İşte o zaman gönülden bir bağ kurup, olmazsa olmaza dönüşebiliyor kitaplar. Bir zorunluluk, sıkıcılık hissetmediğimizde, kalbimizi ona açabiliyoruz. ( Pek çok örneğine şahidim bunu deneyenlerin)

Yoksa “ Kur’anın ilk emri oku!” ile başlayan klasik cümlelerden, okumanın önemini anlatan güzellemelerden, kim daha çok okuyacak yarıştırmalarından bir sonuç alamadığımız ortada.

Kaldı ki, okuyor olmasına rağmen, uslup sıkıntısı yaşayan, kibirlenen, insanı ve yaratılanı okumaktan beri bir çok insan var. Bu yüzden her zaman olduğu gibi duayla başlamak lazım, okumaya da…

Faydasız ilimden,” insanı okuma” halinden uzaklaşmaktan, kibrimizi arttıracak cümleler etmekten, Allah’a sığınmak gerek. Ki okumakla onu tanımak kolaylaşsın.